Browar w Elblągu

Advertisement

Historia
Tradycja warzenia piwa w Elblągu i okolicach sięga XIV wieku. W 1309 roku mistrz krzyżacki Zygfryd von Leuchtwangen wydał elbląskim mieszczanom pierwszy przywilej warzenia piwa. Pierwsze bractwo browarników powstało w 1336 roku. Należało do niego 159 rzemieślników piwowarów. Elblążanie swoje prawa do warzenia piwa opierali nie tylko na pierwszym przywileju krzyżackim, lecz w latach późniejszych przede wszystkim na przywilejach Zygmunta Starego z 1526 roku i Zygmunta Augusta z roku 1566. W Elblągu spożywano głównie piwo ,,miejscowe", warzonego ze słodu jęczmiennego. Lokalny elbląski rynek uzupełniano piwem sprowadzanym z pobliskich miejscowości, a także pochodzącym z importu, głównie z Lubeki oraz Anglii.
W Elblągu zawsze istniał dobry klimat dla produkcji i konsumpcji piwa. Do takich właśnie tradycji nawiązano w mieście w XIX wieku, kiedy to w roku 1872 powstało Towarzystwo Akcyjne "Browar Elbląski", które zakupiło od miasta dworek "Angielski Zdrój". Po ośmiu latach działalności towarzystwo ogłosiło upadłość. Jego akcje zostały w 1880 roku przejęte przez nowe towarzystwo pod nazwą "Brauerei English Brunnen", czyli " Browar Angielski Zdrój" . Ta właśnie nazwa zachowała się do 1945 roku. Towarzystwo podjęło intensywną rozbudowę browaru w Elblągu. W latach 1888 - 1890 wybudowano nową słodownię. Zainstalowano bardzo nowoczesne urządzenia piwowarskie. Produkcja piwa w 1880 roku wynosiła 5 tys. hl , a w 1915 roku wzrosła do 85 tys. hl. Browar "Angielski Zdrój", produkował wiele gatunków piwa: słodowe-zwyczajne, słodowo-karmelowe, jasne-bawarskie, leżakowe, jasne-białe berlińskie, pilzneńskie-niemieckie, eksportowe ciemne, porter niemiecki i koźlak.
Browarnicy z Elbląga nie zapomnieli o dobrych tradycjach. Piwo warzone w elbląskim browarze uzyskiwało nagrody: w 1883 roku - złoty medal na I Niemieckiej Wystawie Piwa w Gdańsku, w 1887 roku złoty medal na Internationale Bierausstellung w Królewcu, w 1891 roku - najwyższe wyróżnienie i srebrny medal na Krajowej Wystawie Rolnictwa i Rzemiosła w Elblągu. W roku 1900 browar staje się oficjalnym dostawcą piwa na dwór niemieckiego cesarza Wilhelma II. Pokój Wersalski miał dla browaru skutki wręcz katastrofalne. Utracone zostały rynki zbytu w zachodnich częściach Prus Zachodnich przez utworzenie korytarza i stworzenie Wolnego Miasta Gdańsk. Produkcja piwa po 1915 roku spadła do 34 tys. hl . Sprawna organizacja i dobra jakość piwa pozwoliły wkrótce otworzyć nowe rynki zbytu we wschodniej i południowej części Prus, a także w Berlinie. W 1923 roku obok produkcji piwa uruchomiono w elbląskim browarze produkcję lemoniady i wody sodowej. Browar zatrudniał łącznie 200 pracowników. Przed wybuchem II wojny światowej produkcja sięgała 90 tys. hl. Druga wojna światowa była okresem produkcji dużej ilości piwa o niskiej zawartości ekstraktu słodowego oraz wody mineralnej dla wojska. Ogólnie produkcja piwa i wody wynosiła 300 tys. hl rocznie.
W czasie działań wojennych spłonęły główne budynki produkcyjne: warzelnia i słodownia. Zniszczeniu uległy urządzenia. W czerwcu 1945 roku browar został przekazany przez radzieckie władze wojskowe pełnomocnikowi oddziału Centrali Przemysłu Piwowarskiego w Bydgoszczy. Do końca 1945 roku zdołano naprawić najważniejsze uszkodzenia.
6 lutego 1946 roku ugotowano pierwszą warkę piwa. Do końca tego roku w Elblągu wyprodukowano około 14,5 tys. hektolitrów piwa. Wyprodukowano także 55, 6 tys. hl lemoniady. Pierwsze powojenne piwo z elbląskiego browaru pojawiło się w sprzedaży pod nazwą Eksport Bałtycki.
W latach pięćdziesiątych dokonano wymiany urządzeń i modernizacji browaru, odbudowano elbląską słodownię. Wymieniono dębowe kufy piwne na zbiorniki metalowe - tanki. W roku 1959 podjęto decyzje o rozbudowie słodowni do rocznej produkcji 7000 ton słodu. Inwestycja została zakończona w 1964 roku. Produkowano kilka gatunków piwa mi. Zdrój, Extra, Specjal, Angielski Zdrój, Marcowe, Jasne Pełne. W roku 1975 produkcja browaru wynosiła już 530 tys. hl.

Teraźniejszość
Rok 1991, to początek kolejnego etapu w kilkusetletniej historii elbląskiego piwowarstwa. 17 kwietnia został podpisany akt notarialny o utworzeniu spółki Elbrewery Company Limited , do której 51 proc. udziałów wniosła firma australijska Brewpole PTY i 49 proc. Zakłady Piwowarskie w Elblągu. 2 maja 1991 roku rozpoczęła działalność Elbrewery Co. Ltd - największa na Wybrzeżu spółka joint-venture. W 1993 roku firma wprowadza na rynek całkowicie nowe piwo - EB Specjal Pils, które od razu zyskało uznanie Klientów i stało się polskim przebojem lat 90-tych, a hasło "Czas na EB", było najczęściej powtarzanym hasłem dekady. Piwo EB zdobyło wiele prestiżowych nagród mi. Złoty Medal Międzynarodowych Targów "Polagra" i Godło Promocyjne "Teraz Polska" oraz wszelkie możliwe wyróżnienia branżowe w konkursach jakości piwa. Przebudowę elbląskiego browaru rozpoczęto się w IV kwartale 1993 roku, a trzyetapowy proces modernizacji zakończono w roku 1996 , w wyniku czego powstał jeden z największych i najnowocześniejszych browarów w Polsce o zdolnościach produkcyjnych 2 mln hl piwa. Piwowarzy Elbląga przejęli do eksploatacji nowoczesną warzelnię, zespół 34 unitanków o pojemności 4,6 tys. hl każdy służących do prowadzenia fermentacji i leżakowania piwa, zbiorniki piwa klarownego, nową linię filtracyjną, linię KEG oraz linię rozlewu piwa butelkowego o wydajności 90 tys. butelek na godzinę.O skali przemian w browarze elbląskim świadczy choćby fakt, że jeszcze w 1990 roku wyprodukowano ponad 420 tys. hl, a już w 1997 aż 1,93 mln. hl piwa. Pod koniec tego roku browar , jako jeden z pierwszych w branży , uzyskał certyfikat jakości zarządzania ISO 9001, czym potwierdził przynależność do elity firm stosujących międzynarodowe normy jakości zarządzania.
W listopadzie1998 roku Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta wyraził zgodę na połączenie spółek Żywiec S.A. i Brewpole BV (Elbrewery, Warka, Leżajsk). Nowa firma nosiła nazwę Żywiec S.A. i skupiała browary w Żywcu, Cieszynie, Elblągu, Warce i Leżajsku i zatrudniała ok. 5000 osób. Browary skupione w grupie wyprodukowały w tymże roku. ok.7,1 mln hl piwa.
Rok 1998 stal się przełomowym rokiem w historii nie tylko browaru elbląskiego, ale też całej grupy i polskiego sektora browarniczego. Największym akcjonariuszem (50 proc. plus jedna akcja), powstałego przedsiębiorstwa został holenderski koncern HEINEKEN International Beheer B.V.. W czerwcu 2000 na rynek wprowadzono nową butelkę EB 0,5 l - MASTER , but. zwrotna. W październiku 2000 przeprowadzono audyt i wprowadzono system HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) system bezpieczeństwa produkcji żywności. Jednocześnie, prowadzono też prace mające na celu podniesienie efektywności zarządzania czego dowodem było uzyskanie 4 grudnia 2002 r. przez Elbrewery Company Ltd. certyfikatu systemu zarządzania środowiskowego według normy ISO:14001, systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy według normy PN-N-18001 oraz certyfikatu potwierdzającego posiadanie zintegrowanego systemu zarządzania jakością, środowiskiem i BHP. W 2003 roku Browar w Elblągu otrzymał I nagroda w X edycji ogólnopolskiego konkursu Państwowej Inspekcji Pracy pt. "Pracodawca - organizator pracy bezpiecznej". W lutym roku 2004 przekształcono Elbrewery Company Ltd Sp. z o.o. w Spółkę Akcyjną, a w listopadzie nastąpiła rejestracja połączenia Grupy Żywiec S.A. z Elbrewery S.A. W wyniku tego połączenia Grupa Żywiec S.A. stała się następcą prawnym Elbrewery S.A. i jako spółka przejmująca cały majątek Elbrewery S.A. wstąpiła z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki Spółki. Nowa obowiązująca do dziś nazwa firmy to: Grupa Żywiec S. A. Browar w Elblągu

Inwestycje w Browarze Elbląg
Ogółem w latach 1991 - 2003 w browarze Elbląg poniesiono nakłady inwestycyjne w wysokości 105 mln USD, z czego 95 mln USD wydatkowano w latach 1993 - 1997.Największe inwestycje w Browarze Elbląg przypadają na lata 1993 - 1996, kiedy to przeprowadzono trzyetapowy proces modernizacji browaru, w wyniku którego powstał jeden z największych i najnowocześniejszych browarów w Polsce o zdolnościach produkcyjnych 2 mln hl piwa rocznie.
W tym okresie zbudowano m.in.: warzelnię firmy Ziemann, pracującą w oparciu o filtr zacierny o zasypie 12,5 ton słodu na warkę, zdolną do produkcji 12 warek na dobę, co zapewnia maksymalną roczną produkcję na poziomie 2 mln hl, zespół 34 tanków cylindryczno-stożkowych firmy Holvrieka , każdy o pojemności 4.600 hl brutto - do fermentacji i leżakowania brzeczki, zbiorniki piwa klarownego, linię filtracji piwa, z zastosowaniem nowoczesnego filtra świecowego firmy Filtrox oraz dwóch filtrów ramowo-płytowych, linię butelkową KHS o wydajności 90 000 /h, linię KEG o wydajności 240 keg/h. Od roku 1998 do 2004 na cele inwestycyjne przeznaczono 8 mln USD, z czego główne wydatki to: instalacja linii puszkowej o wydajności 26 tys. puszek/h (przeniesiona z Żywca), rozbudowa magazynu wyrobów gotowych w roku 2003 , zamontowanie dodatkowych 6 unitanków o pojemności 2,4 tys hlkażdy oraz największa inwestycja ostatnich lat tj. modernizacja magazynu słodu jęczmiennego , którą zakończono pod koniec 2005 roku . Obecnie, magazyn słodu umozliwia w pełni zautomatyzowane przyjęcie , obróbkę i przekazywanie słodu do produkcji.

Wpływ browaru na lokalną społeczność
Znaczący wpływ browaru na lokalną społeczność wiąże się z powstaniem spółki Elbrewery Co.Ltd, kiedy to, do tej pory średniej wielkości browar, rozpoczął całkowicie nowy etap niezwykle dynamicznego rozwoju. Powstały przede wszystkim nowe możliwości finansowe firmy, które przełożyły się na zwiększone wspomaganie lokalnej społeczności w zakresie przedsięwzięć kulturalno-sportowych i innych.
W październiku 1996 roku została podpisana umowa pomiędzy Wojewodą Elbląskim i Elbrewery Company Ltd. potwierdzająca sprzedaż udziałów Skarbu Państwa dla Brewpole B.V. Dodatkowo, poza ceną sprzedaży udziałów, Brewpole zobowiązał się do wydatkowania przez Elbrewery Company Ltd. określonych kwot na służbę zdrowia w Elblągu (4 mln USD) na cele inwestycyjne, realizowane przez Elbląską Spółkę Inwestycyjną oraz kwoty 1mln 330 tys. USD na wybrane cele charytatywno-kulturalne.
W ramach umowy w latach 1996 - 2002 zakupiono dla placówek służby zdrowia w regionie sprzęt medyczny najnowszej generacji. Do najważniejszych zakupów należą: zestaw do chirurgii endoskopowej, tomograf komputerowy z osprzętem spinającym, kamera laserowa i strzykawka do podawania kontrastu, śródoperacyjny aparat RTG z ramieniem C, stół operacyjny neurochirurgiczny, ultrasonografy, respiratory. Ponadto zmodernizowano, wyposażając w najnowocześniejsze urządzenia, centralną sterylizatornię szpitala w Elblągu. Do ważnych zakupów należały również samochody sanitarne z kompletnym wyposażeniem medycznym. Tak znaczne zakupy przyczyniły się do poprawy jakości oraz rozszerzenia zakresu usług świadczonych przez placówki służby zdrowia w regionie.

Aktualnie Browar w Elblągu produkuje następujące piwa:

Specjal Jasny Pełny
Specjal Mocny
Gdańskie
Kaper

---

Spodobał Ci się ten artykuł?

Podłącz się do naszego kanału RSS , a najnowsze wpisy trafią wprost do Twojego komputera.